Ο Όμιλος «Ανεμόεσσα» ζητά τη δημιουργία Αρχαιολογικού Μουσείου στο Χριστοδουλίδειο Μέγαρο

Το Χριστοδουλίδειο αρχοντικό στον Ρωμέικο Γιαλό, νεοκλασικό κτίριο των αρχών του 20 αιώνα, αποτελεί αναμφίβολα, εκ της θέσης, του μεγέθους, της αρχιτεκτονικής ποιότητας και της ιστορίας του, το σημαντικότερο κτιριακό σύνολο του νησιού.

 

Έχοντας όμως στεγάσει – χωρίς ποτέ ουσιώδη έργα αποκατάστασης:

 

 Παράρτημα του Γυμνασίου Λήμνου και στη συνέχεια

 

 επί δεκαετίες τη Στρατιωτική Διοίκηση και

 

 στη συνέχεια αίθουσες διδασκαλίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου

 

έχει υποστεί σοβαρότατες επεμβάσεις και φθορές, που επιδεινώθηκαν και από τους πρόσφατους σεισμούς του 2014, ώστε σήμερα να βρίσκεται σε εγκατάλειψη και απαξίωση.

 

Είναι βέβαιο ότι μια αρμόζουσα για το μέγαρο αποκατάσταση, θα απαιτήσει χρόνο και σημαντικότατους πόρους που υπερέχουν του κόστους μίας συμβατικής κατασκευής, καθώς - πέρα από την αναπαλαίωση των όψεων και του εσωτερικού χώρου - επιβάλλονται σοβαρότατες ενισχύσεις του φορέα, νέες σύγχρονες μηχανολογικές εγκαταστάσεις κλπ.

 

Η εκ μέρους του Ιδρύματος παραχώρηση του κτιρίου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου για τη κάλυψη αναγκών του εκπαιδευτικού ιδρύματος, κρίνουμε ότι πρέπει μέσα στη σημερινή πραγματικότητα να επαναξιολογηθεί.

 

Και αυτό για τους εξής λόγους:

 

 Ένα τέτοιο κτίριο προβολής και αξίας οφείλει να στεγάζει σημαντικές για το νησί δημόσιες λειτουργίες, που χαίρουν προβολής και αναγνώρισης και που αιτιολογούν τη δαπάνη αποκατάστασης, συντήρησης και λειτουργίας.

 

 Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου αθέτησε την συμφωνία του με το Χριστοδουλίδειο Ίδρυμα με βάση την οποία αναλάμβανε την ευθύνη αποκατάστασης του σημαντικού αυτού νεοκλασικού κτιρίου.

 

 Η εξεύρεση των αναγκαίων πόρων από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου για μία ολοκληρωμένη, μακροπρόθεσμη και ουσιαστική αποκατάσταση του Χριστοδουλίδειου μπορεί – λόγω και των σημερινών αυξημένων οικονομικών προβλημάτων στο χώρο της παιδείας – εύλογα να μην μπορέσει να πραγματοποιηθεί ποτέ. Άλλωστε, ούτε χρήματα για μια προσωρινή στοιχειώδη αποκατάσταση, για κάλυψη αποκλειστικά λειτουργικών αναγκών δεν βρέθηκαν μέχρι σήμερα. Τέτοιες όμως αποσπασματικές παρεμβάσεις αναμφίβολα δεν θα αναδείκνυαν το κτίριο, ούτε θα το διέσωζαν ουσιαστικά, μειώνοντας εν τέλει και την αξία του.

 

Προτεραιότητα άλλωστε του Πανεπιστημίου δεν είναι η εξασφάλιση κονδυλίων για την αποκατά-σταση διατηρητέων κτιρίων αλλά η παροχή των αναγκαίων πόρων στη παιδεία και στις αναγκαίες υποδομές σε εργαστήρια που αποτελούν πλέον – μετά τόσα χρόνια λειτουργίας – από τις σοβαρότερες ελλείψεις του.

 

 Το Πανεπιστήμιο, για τις διδακτικές ανάγκες του, έχει πρόσφατα αποκτήσει ένα νέο σημαντικό κτίριο, το Γαροφαλίδειο αμφιθέατρο, δωρεά της οικογένειας, του οποίου η ανακαίνιση ολοκληρώνεται σύντομα, αποδεσμεύοντας -ελπίζουμε οριστικά- την αίθουσα Γκαλιούρη, που χρησιμοποιείται σή-μερα ως χώρος διδασκαλίας, στερώντας την από τους δημότες της Μύρινας.

 

 Αξίζει να αναφερθεί ότι σε κανένα άλλο νησί του Αιγαίου δεν παραχωρήθηκαν τόσα πολλά και σημαντικά ακίνητα στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το οποίο αλλού υποχρεώθηκε -όχι μόνο να μισθώσει και να αναπαλαιώσει κτίρια- αλλά και να οικοδομήσει νέα.

 

 

Είναι πλέον κοινός τόπος ότι η Λήμνος αποτελεί – τουλάχιστον και μετά τις πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις – τον πρωιμότερο τόπο κατοίκησης στο Αιγαίο, ίσως και σε όλη τη Βαλκανική ενώ η ανάπτυξη της στα προϊστορικά χρόνια, σημάδεψε την πολιτισμική πορεία του αιγιακού κόσμου. Η αρχαιολογική σημασία όμως της νήσου εκτείνεται διαχρονικά, συνδεδεμένη με τη γεωγραφική της θέση, και τη γεωμορφολογία της.

 

Κοινή αντίληψη όμως αποτελεί το γεγονός ότι το υπάρχον Αρχαιολογικό Μουσείο στον Ρωμείκο, που ιδρύθηκε το 1961, ανακαινίστηκε τη δεκαετία του ’80 και βραβεύτηκε για τη μουσειολογική του τότε προσέγγιση, είναι πλέον σήμερα τελείως ανεπαρκές για να αναπτύξει την αναγκαία πληροφορία για όλο το εύρος της προϊστορίας και ιστορίας αυτού του τόπου, για να στεγάσει τα αρχαιολογικά τεκμήρια που έχουν έρθει στο φως τις τελευταίες δύο δεκαετίες και έρχονται συστηματικά από τις τρέχουσες ανασκαφές, ακόμη για να οργανώσει χώρους περιοδικών εκθέσεων και σύγχρονους χώρους αποθήκευσης, καταγραφής και μελέτης. Αποτελεί δηλαδή έναν πεπερασμένο χώρο που στραγγαλίζει την ανάγκη η Λήμνος να λειτουργήσει ως ο σημαντικός αρχαιολογικός σταθμός για τη μελέτη και κατανόηση της ανθρώπινης ιστορίας στην ευρύτερη περιοχή μας.

 

 

Με βάση τις πιο πάνω παρατηρήσεις, η Γενική Συνέλευση της Ανεμόεσσας που συνεδρίασε στις 17 Αυγούστου φέτος, ομόφωνα εισηγείται τόσο προς τους δημότες και τους τοπικούς φορείς, όσο και προς την πολιτεία, να υιοθετηθεί από κοινού το όραμα δημιουργίας ενός σύγχρονου μεγάλου Αρχαιολογικού Μουσείου Λήμνου στο Χριστοδουλίδειο Μέγαρο και να εργαστούμε όλοι για την υλοποίηση του.

 

Είναι σαφές ότι με τη μεταφορά του Αρχαιολογικού Μουσείου Λήμνου στο Χριστοδουλίδειο Μέγαρο, θα μπορέσει να αναδειχθεί η αρχαιολογική σημασία της Λήμνου και να αναπτυχθούν οι λειτουργίες ενός σύγχρονου αρχαιολογικού μουσείου. Παράλληλα το κτίριο θα ανακτήσει τη σημασία του και θα γίνει τόπος αναφοράς και πολιτισμού συμβάλλοντας ουσιαστικά και στην τουριστική ανάπτυξη του νησιού.

 

Το όραμα αυτό για να υλοποιηθεί θα απαιτήσει πολλαπλές και συντονισμένες ενέργειες φορέων και συλλογική δράση, αλλά και σημαντικότατους πόρους. Πρώτα απ’ όλα όμως θα απαιτήσει την απόφαση του Χριστοδουλίδειου Ιδρύματος να άρει την παραχώρηση του κτιρίου στο Πανεπιστήμιο, δίδοντας προθεσμία τριών ετών για τη μετεγκατάστασή του και παράλληλα την παραχώρηση του στο Υπουρ-γείο Πολιτισμού, με την υποχρέωση του τελευταίου να ενεργήσει για την εκπόνηση σχετικής μελέτης και την αναζήτηση των αναγκαίων ευρωπαϊκών πόρων για τη χρηματοδότησή του.

 

Στη συνέχεια, είμαστε πρόθυμοι ως Όμιλος, με όλες μας τις δυνάμεις, να στηρίξουμε τόσο το Ίδρυμα όσο και τους αρμόδιους φορείς, Δημοτική Αρχή, Περιφέρεια και Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, στη ωρίμανση του έργου και στην προώθηση των αναγκαίων ενεργειών.