Να προσπαθείς να καταλάβεις τι θέλουν να σου πουν ακόμα και αν δεν ξέρουν πως να το κάνουν ή απλώς αν περίτεχνα το αποφεύγουν. Γίνεσαι σοφότερος έτσι -ίσως και μόνο έτσι- "ανοίγοντας" την σκέψη σου και (αν είσαι αρκετά γενναίος) αλλάζοντας ακόμα και την γνώμη σου σε κάποιες περιπτώσεις.
Πρόσφατα είχα μια συζήτηση με έναν μεγαλέμπορο και εισαγωγέα-εξαγωγέα φρούτων και λαχανικών (όχι απ' το νησί) ο οποίος πολύ κυνικά μου εξήγησε το παιχνίδι που παίζεται μεταξύ παραγωγών και εμπόρων και πραγματικά σοκαρίστηκα.
Μου εξήγησε για το πόσο τον συμφέρει οικονομικά να εισάγει "φθηνά" προϊόντα ("τρίτα" για πενταροδεκάρες) όπως χαρακτηριστικά μου είπε και αφού "στομώσει" η αγορά και μείνουν αδιάθετα τα ελληνικά προϊόντα στα χωράφια βάζει τη θηλιά στο λαιμό του Έλληνα παραγωγού προτείνοντας του να του αγοράσει "τα πρώτα¨-σε αρκετά χαμηλή τιμή-ώστε να τα εξάγει στην Ευρώπη.
Τα "δεύτερα" και τα "τρίτα" τα παίρνει σε εξευτελιστικές τιμές (χαμηλότερες και από τα εισαγόμενα) και τα προορίζει για την εγχώρια αγορά.
Απατεώνα-σκέφτηκα.
-Μα καλά έτσι που μου τα λες οι παραγωγοί βγαίνουν κατά πολύ ζημιωμένοι..Πως τα φέρνουν βόλτα;
-Υπάρχουν οι επιδοτήσεις και οι αποζημιώσεις
-Οι επιδοτήσεις το καταλαβαίνω, οι αποζημιώσεις που κολλάνε;
-Καλά που ζεις ρε; Σπέρνει ο άλλος το χωράφι του με ένα ψευτοόργωμα, ρίχνει και λίγο σπόρο εδώ και εκεί και το εγκαταλείπει στην τύχη του. Έρχεται ο γεωπόνος, διαπιστώνει μειωμένη απόδοση, πέφτει η αποζημίωση, πέφτει και η επιδότηση. Όλα καλά.
Έμεινα για κάποια δευτερόλεπτα σιωπηλός. Γιατί σοκάρομαι; σκέφτηκα. Παντού έτσι γίνετε. Ο κλέψας του κλέψαντος.
Χαιρέτησα τον συνομιλητή μου πειράζοντας τον ότι "τα κονομάει" και βούλιαξα στους προβληματισμούς που μου γέννησε η κουβέντα μας.
Το βράδυ χάζευα στο Youtube ένα ντοκιμαντέρ για λιοντάρια και βλέποντας μια σκηνή όπου τρία λιοντάρια είχαν ανέβει στην ράχη ενός άμοιρου βούβαλου ρίχνοντας το κάτω και τελικά κατασπαράζοντας το, μου ήρθε αυθόρμητα η συζήτηση που είχα νωρίτερα με τον "έξυπνο" φίλο μου.