Ο Sir Stephen Powis, ο απερχόμενος ιατρικός διευθυντή του NHS (Εθνικό Σύστημα Υγείας) , δηλώνει ότι, παρά το γεγονός ότι ένας στους δύο ανθρώπους θα διαγνωστεί με καρκίνο στη ζωή του (περίπου 385.000 νέες περιπτώσεις ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο), «βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας χρυσής εποχής θεραπείας», και πλέον πολλοί ασθενείς μπορούν να αισθάνονται ότι η διάγνωση δεν είναι θανάσιμη καταδίκη.
Η Hayley Brown από την Cancer Research UK υπογραμμίζει πως τα ποσοστά επιβίωσης έχουν ανέβει από 25% στη δεκαετία του 1970 σε περίπου 50% σήμερα, με λιγότερες παρενέργειες, και αναμένει σύντομα ένα μέλλον χωρίς τον φόβο του καρκίνου.
Ένας από τους μεγαλύτερους νέους άξονες καταπολέμησης της νόσου είναι τα **εξατομικευμένα εμβόλια κατά του καρκίνου**. Τα εμβόλια αυτά κατασκευάζονται με βάση την αλληλουχία DNA του όγκου κάθε ασθενούς, αξιοποιώντας την Τεχνητή Νοημοσύνη για να δημιουργήσουν ένα «κοκτέιλ» που ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει και να εξαφανίζει τα καρκινικά κύτταρα, με ελάχιστες παρενέργειες σε σύγκριση με τη χημειοθεραπεία. Πολλά τέτοια εμβόλια είναι ήδη σε δοκιμές στο NHS — για τους καρκίνους στο δέρμα, τον πνεύμονα, τον εγκέφαλο, το πάγκρεας και το παχύ έντερο — και κάποια εμβόλια, όπως το LungVax, σχεδιάζονται για πρόληψη για τις υψηλού κινδύνου ομάδες.
Άλλες καινοτομίες περιλαμβάνουν τη **θεραπεία CAR‑T**, η οποία μεταποιεί τα T‑κύτταρα του ασθενούς ώστε να καταπολεμούν αποτελεσματικά καρκίνους του αίματος — μια προσέγγιση που ήδη φέρει αποτελέσματα ιδιαίτερα σε παιδικές μορφές νόσου.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη παίζει κεντρικό ρόλο τόσο στη διάγνωση όσο και στην πρόγνωση του κινδύνου, όπως σε εργαστήρια του Ινστιτούτου Καρκίνου στο Λονδίνο, όπου τα AI συστήματα αναλύουν την εξέλιξη κυττάρων και προβλέπουν πότε μπορεί να εμφανιστεί καρκίνος, επιτρέποντας μέτρα πρόληψης νωρίς και μια σωτήρια διάγνωση. Άλλες τεχνολογίες, όπως η συσκευή iKnife – εφεύρεση του καθηγητή Zoltán Takáts από το Imperial College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου - που «μυρίζει» καρκινικά κύτταρα κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης, και οι δοκιμές εκπνοής για τον καρκίνο του πνεύμονα, επιτρέπουν άμεση ανίχνευση με ελάχιστη αναστάτωση για τον ασθενή.
Πρόσφατες ακαδημαϊκές μελέτες αναδεικνύουν τις εφαρμογές της AI στα εμβόλια και την ανοσοθεραπεία, επιταχύνοντας την ανάπτυξη εξατομικευμένων θεραπειών, ελαχιστοποιώντας την ανάγκη για εκτενείς κλινικές δοκιμές και επιτρέποντας πιο αποτελεσματικό και οικονομικό σχεδιασμό φαρμάκων και εμβολίων.
Συνολικά, η βελτίωση στους δείκτες επιβίωσης, οι λιγότερο επίπονες θεραπείες, η στοχευμένη επιστήμη μέσω AI και η ενίσχυση του ανοσοποιητικού μέσω εμβολίων τροφοδοτούν την αισιοδοξία ότι βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο όπου ο καρκίνος μπορεί σύντομα να γίνει διαχειρίσιμος, ακόμη και μια ασθένεια με δυνατότητα πρόληψης .
Μένει να δούμε την ευρεία υιοθέτηση αυτών των καινοτομιών — το NHS σχεδιάζει να προσφέρει εμβόλια σε χιλιάδες ασθενείς κατά την επόμενη πενταετία — και να διασφαλιστεί πρόσβαση χωρίς αποκλεισμούς, ώστε αυτή η «χρυσή εποχή» να γίνει πραγματικότητα για όλους.